Švedske vladajuće socijaldemokrate zabilježile su najgori izborni rezultat, dok je antiimigrantska partija postala treća po jačini u parlamentu.
Prema više od četiri petine prebrojanih glasova, izborna komisija je saopštila da su socijal-demokrate na jučerašnjim izborima dobile 28,1 odsto glasova, što će izvjesno značiti gubitak značajnog broja poslaničkih mjesta i pored toga što su pojedinačno najjači.
Partija Umjereni je zauzela drugo mesto s 19,2 odsto glasova, dok su ekstremno desne Švedske demokrate dobile povjerenje 17,9 odsto Šveđana.
Švedske demokrate su na prethodnim izborima pre četiri godine imale 13 odsto glasova. Rezultati znače da je nemoguće da neka partija osvoji većinu mjesta u parlamentu.
Mogle bi proći nedjelje i mjeseci prije nego što se formira vladajuća koalicija. I blok oko socijal-demokrata i blok desnog centra su isključili mogućnost koalicije sa Švedskim demokratama.
Lider švedske opozicione partije desnog centra, Ulf Kristerson, pozvao je socijaldemokratskog premijera Stefana Levena da podnese ostavku. “Ova vlada je istrčala svoju trku. Sada bi trebalo da podnese ostavku”, rekao je Kristerson u obraćanju na stranačkom skupu, prenosi Rojters.
Švedski premijer Stefan Leven pak poručuje da će ostati na toj funkciji, nakon što je njegova stranka lijevog centra zabilježila najgore izborne rezultate. Leven, koji je na čelo švedskih socijaldemokrata došao 2012. godine, a premijer postao 2014. godine, naveo je da su rezultati izbora “još uvijek nejasni”, ali je priznao da bi formiranje naredne vlade moglo potrajati, prenosi agencija AP. Onima koji ga podržavaju je poručio da je “sada na političkim strankama da odgovorno sarađuju i da formiraju jaku vladu”.
AP je ocjenio da će ovo biti među najnepredvidljivijim i najuzbudljivijim izbornim trkama viđenim u ovoj skandinavskoj zemlji u posljednjih nekoliko decenija, a razlog je – žestoka debata o migraciji koja je obilježila kampanju.
Jučerašnji izbori su bili prvo izjašnjavanje Šveđana otkako je vlada 2015. dozvolila ulazak 163.000 migranata u zemlju s 10 miliona stanovnika. Iako je to mnogo manji broj migranata nego što je te godine primila Njemačka, ipak je bio najveći broj primljenih migranata po glavi stanovnika u Evropi.
Švedske demokrate i njihov lider Džimi Akeson su radili na promjeni svog neonacističkog imidža dok su istovremeno rušili konvencije o tome šta Šveđani mogu otvoreno da kažu o imigraciji i integraciji a da ne budu označeni kao rasisti.
Mogućnost rasta te partije je izazvala brigu mnogih Šveđana o eroziji humanitarnih vrijednosti koje su dugo vremena bile osnova identiteta njihove zemlje. “Ovi izbori su referendum o našem blagostanju. Takođe se radi o pristojnosti, o pristojnoj demokratiji (…) i sprečavanju da Švedske demokrate, ekstremistička, rasistička partija, imaju ikakav uticaj u vladi”, rekao je premijer Švedske Stefan Leven.
Na mitingu održanom u subotu, Akeson je kritikovao Levenovu vladu jer je imigrante stavila ispred potreba švedskih građana. “Vlada koju imamo je tokom ove četiri godine za prioritet imala tražioce azila”, rekao je on, uz dugački spisak stvari za koje je tvrdio da ih vlada nije učinila za švedsko društvo zbog migranata.
(Agencije)
