Američki predsjednik Donald Tramp smijenio je savjetnika za nacionalnu bezbjednost Herbereta Rejmonda Mekmastera i na njegovo mjesto postavio nekadašnjeg ambasadora SAD u UN Džona Boltona.
Tramp je preko Tvitera uputio poruku Mekmasteru, rekavši da je on uradio fantastičan posao i da će uvijek biti njegov prijatelj.
Bolton, koji podržava napade na Sjevernu Koreju i Iran, rekao je za Fox News da će njegov zadatak biti da osigura da “predsjednik ima na raspolaganju veliki broj opcija”.
Postavljenje Boltona ne zahtjeva potvrdu američkog Senata. Bolton će preuzeti dužnost 9. aprila.
Republikanac Bolton /69/ služio je u administracijama Ronalda Regana, kao i Džordža Buša i mlađeg i starijeg. On je treći šef nacionalne bezbjednosti Trampa u posljednjih 14 mjeseci.
Mekmaster je posljednji u nizu visokih zvaničnika koji napušta Bijelu kuću.
Prošle sedmice, Tramp je smijenio državnog sekretara Reksa Tilersona i na njegovo mjesto postavio bivšeg direktora CIA Majka Pompea.
Novoimenovani savjetnik za nacionalnu bezbjednost predsjednika Donalda Trampa, Džon Bolton, javnosti je poznat i po stavovima o Kosovu koji su znatno odudarali od uobičajenih u američkoj administraciji.
Najbolje je nastaviti pregovore o statusu Kosova, jer je to jedini način da se održi mir i stabilnost u regionu, govorio je Bolton u intervjuu datom Glasu Amerike 1. avgusta 2008. godine nakon jednostrano proglašene nezavisnosti Kosova.
Bolton je bio dio administracije još u vrijeme Ronalda Regana, a visoke funkcije obavljao je tokom predsjednikovanja oba Buša.
Od avgusta 2005. do decembra 2006. bio je američki ambasador pri Ujedinjenim nacijama, organizaciji koju je kritikovao tokom većeg dijela političke karijere.
Govorio je da Ujedinjene nacije ne postoje već da postoji jedna “međunarodna zajednica” koja može biti vođena samo od strane jedine prave sile na svijetu – SAD.
“Ekonomist” je tada pisao da je Bolton najkontroverzniji ambasasador kog su Sjedinjene Države ikada poslale u UN.
Uz Pola Volfovica, Dika Čejnija, Zalmaja Kalilzada i nekolicinu drugih bio je pokretačka snaga ideje o invaziji Iraka 2003. godine, zbog čega se nalazio na meti oštrih kritika liberala.
Bolton, kog je Tramp juče imenovao za savjetnika za nacionalnu bezbjednost, za razliku od zvanične administracije u Vašingtonu tada je rekao da ne preporučuje državama u regionu da priznaju Kosovo, “jer je u pitanju zaštita suštinskog koncepta da ljudi različitog etničkog porijekla žive zajedno u okviru granica heterogenih zemalja”.
“Kosovski presedan bi mogao da bude problem za zemlje bivše Jugoslavije i Evrope, koje su multietničke”, istakao je Bolton.
Prema njegovom mišljenju, za Kosovo je najbolje da se nastave statusni pregovori, što SAD nisu prihvatile, niti većina evropskih zemalja.
“I dalje mislim da je jedini način da se održi mir i stabilnost u regionu – da se nastave pregovori, a tome nije doprinijela prerana odluka o priznanju nezavisnosti Kosova”, napomenuo je Bolton 2008. u intervjuu za Glas Amerike.
Skoro sasvim je sigurno da će doći do podjele Kosova, govorio je Bolton pošto će, naveo je, oblasti uglavnom naseljene Srbima biti orijentisane ka Srbiji i nastojaće da se na neki način otcjepe.
“Međutim, to ne rješava druga pitanja, kao što su građanska prava Srba i drugih etničkih grupa koje ostaju na Kosovu”, govorio je bivši ambasador SAD pri UN.
Bolton je u intervjuu iz 2008. ukazao da je naklonost Zapada da prizna kosovsku nezavisnost “daleko više otežala pravično rješenje mnogih važnih pitanja, jer su kosovski Albanci konstantno imali na umu da će ishod biti njima naklonjen i da će ostvariti cilj, što se i dogodilo”.
“Mislim da se mora postići pravično rješenje mnogih pitanja u odnosima Srba i kosovskih Albanaca, koja su zapostavljena ili odbačena kao rezltat prevremenog priznavanja nezavisnosti Kosova”, dodao je Bolton.
Bivši američki ambasador u UN tada je napominjao da – to što Rusija, Kina, Indija i neke druge velike države nisu priznale jednostrano proglašenu nezavisnost Kosova – doprinosi pogoršanju odnosa Moskve i Vašingtona, ali i novim konfrontacijama na Balkanu.
“Kako se pitanje statusa Kosova riješilo na način koji je bio suprotan volji Beograda, pa i drugih sila, poput Rusije i Kine, nema sumnje da bi tokom vremena taj lokalni problem mogao da dovede do veće napetosti u odnosima Vašingtona i Moskve, a potencijalno – i drugim zemljama, što nije ni u čijem interesu”, upozorio je Bolton u intervjuu 2008.
(Srna, RTS)
