Davor Šešić, poslanik SDS-a u Narodnoj skupštini Republike Srpske, rekao je danas da ta stranka zahtijeva da se objelodane svi aspekti ugovora Vlade Srpske i kineske kompanije o izgradnji auto-puta Banjaluka-Prijedor.
Šešić je naveo da SDS zahtijeva da se utvrdi i na osnovu kojih istraživanja su resorno ministarstvo i preduzeće “Auto-putevi Srpske” došli do podatka da će godišnje putarine na toj dionici iznositi 60 miliona KM.
“Da li se radila studija izvodljivosti ili kolika će šteta biti po preduzeće `Željeznice Srpske` s obzirom na to da postoji realna opravdanost da će doći do preusmjeravanja saobraćaja ili prevoza rude tim novoizgrađenim putem”, rekao je Šešić na konferenciji za novinare u Banjaluci.
On je napomenuo da su čelni ljudi Ministarstva saobraćaja i veza Srpske i “Auto-puteva Srpske” ranije rekli da je Srpska dala garancije da će u narednih 30 godina godišnje putarine na toj dionici biti 60 miliona KM, što iznosi 1,8 milijardi KM.
“To je opasno, jer se Vlada obavezuje da dopuni razliku do tih 60 miliona iz budžeta ukoliko putarine ne budu na tom nivou. Prikupljanje putarina na postojećim dionicama auto-puteva u Srpskoj je na godišnjem nivou od sedam do 10 miliona KM, pa dolazimo do podatka da će Vlada svake godine u ovom slučaju morati da izdvoji dodatnih 50 miliona KM kineskoj kompaniji”, rekao je Šešić.
On je rekao da je to, ako se uzme period od 30 godina, 1,5 milijardi KM.
“Postavlja se pitanje – ako Srpska ima taj novac, zašto nije sama gradila auto-put Banjaluka-Prijedor? Ako dodamo da su akcize uvedene zbog gradnje auto-puteva, dolazimo do zaključka da se radi o popunjavanju budžeta Srpske”, rekao je Šešić.
On je naveo da oni koji su bili na vlasti do 2006. godine nisu imali zaduženost Srpske od 50 odsto, koliko ona, kako kaže, danas iznosi.
Šešić je rekao da je Vlada u proteklom periodu zadužila građane više od pet milijardi KM, te da su u određenim slučajevima, poput “Čeza” i “Alumine”, milijarde KM otišle iz Srpske.
Kada je riječ o Vijeću naroda Srpske i vetu Bošnjaka na usvajanje Zakona o žrtvama ratne torture, Šešić je ocijenio da je riječ o političkom potezu i predizbornoj kampanji bošnjačkih stranaka.
Ministar saobraćaja i veza Republike Srpske Neđo Trninić izjavio je nedavno da će u Srpskoj prvi put biti realizovan koncesioni ugovor sa kineskom Međunarodnom kooperacijom za ekonomsku i tehnološku saradnju pri Šandong haj-spid grupaciji, koja bi trebalo da gradi auto-puta Banjaluka-Prijedor.
Trninić je tada istakao da je vrijednost projekta izgradnje auto-puta, čija je dužina 42 kilometara, 297 miliona evra.
Topić: Ugovor povoljan, opozicija stalno mijenja prigovore
Direktor “Auto-puteva” Republike Srpske Dušan Topić izjavio je Srni da je sa kineskom Međunarodnom kooperacijom za ekonomsku i tehnološku saradnju pri Šandong haj-spid grupaciji dogovoren veoma dobar i povoljan koncesioni ugovor za izgradnju auto-puta od Banjaluke do Prijedora.
Reagujući na izjavu poslanika SDS-a u Narodnoj skupštini Davora Šešića da ta stranka zahtijeva da budu objelodanjeni svi aspekti ugovora, Topić je naglasio da je i obaveza da se koncesioni ugovor javno objavi, ali tek nakon potpisivanja, jer je do tada to povjerljiv dokument, na šta su se obavezale obje strane u pregovorima.
“Do prije nekoliko dana opozicija je kritikovala zašto se auto-putevi grade kreditima, a ne koncesijama, a sada kad smo došli do koncesionog ugovora pitanje je zašto koncesije, a ne nešto treće. Pokazalo se da su bilo kakvi komentari opozicije u posljednjih nekoliko godina veoma neprofesionalni, neutemljeni, zlonamjerni i tendenciozni”, rekao je Topić.
On je objasnio da je za auto-put Banjaluka-Prijedor, čija je dužina 42 kilometra, i vrijednost 297 miliona evra, urađena studija opravdanosti, te da je kineski partner podnio tehničku i finansijsku ponudu, čiji su sastavni dio studija opravdanosti i studija uticaja na životnu sredinu.
Studija opravdanosti je, tvrdi Topić, do detalja analizirala period izgradnje auto-puta, pripreme i izgradnju auto-puta, te eksploataciju u toku koncesionog perioda sa svim potrebnim analizama i ciframa.
On je naveo da je rezulatat te studije finansijski model, kao kompleksan dokument koji se sastoji od tridesetak ulaznih podataka, koji se mijenjaju od slučaja do slučaja i koji se ne može komentarisati ako se ne uđe duboko u njegovu suštinu.
“Suština je da cijena koncesionog ugovora ne može tek tako da se poredi sa cijenom izgradnje auto-puta pomoću kreditnih sredstava, jer kod kreditnih sredstava mi pokrivamo samo izgradnju auto-puta i kamate, dok cijena koncesionog ugovora pokriva izgadnju auto-puta, koncesioni period od 30 godina koji podrazumijeva održavanje i upravljanje auto-putem, te određene prateće troškove i finansiranje auto-puta”, objasnio je Topić.
Prema njegovim riječima, kad se sve to sabere i podijeli sa brojem godina u koncesiji dobije se obaveza od 30 milina evra, koja podrazumijeva otplatu uloženih sredstava.
“Koncesija po definiciji podrazumijeva da se tokom eksploatacije, od prihoda koji se ostvare, otplate uložena sredstava. U ovom slučaju to je naplata putarine od korišćenja auto-puta i ona zavisi od broja vozila i visine putarine”, naglasio je Topić.
On je dodao da je to takozvani rizik saobraćaja, rizik broja vozila, te da je svuda u svijetu, pa i kod nas, teško naći privatnog partnera koji će na sebe preuzeti rizik saobraćaja.
“S obzirom na to da smo htjeli da nađemo potencijalnog investitora mi smo u startu prihvatili na sebe taj rizik i to je upravo ovo što kažemo – da postoji određena suma koja se na godišnjem nivou mora plaćati privatnom partneru da bi se njegovo ulaganje u izgradnju auto-puta isplatilo”, napomenuo je Topić.
Topić je naglasio da Republici Srpskoj ostaje auto-put, a da će se od naplate putarina pokrivati isplata kineskom partneru.
“Studija je pokazala da u prvih par godina to neće biti dovoljno, ali da će kasnije biti više nego dovoljno. Višak sredstava od naplate putarina ostaje nama, a u onom periodu kad tih prihoda ne bude dovoljno moraćemo da to pokrijemo iz naših izvora, a to su u prvom redu budžet i sredstva od akciza”, rekao je Topić.
On je dodao da su u planu i dionice auto-puteva u Srpskoj koje će biti građene kreditnim sredstvima, ali i sredstvima od akciza.
“Imamo dionice koje se nalaze na evropskim putevima i koje su kao takve prihvatljive evropskim bankama za finansiranje evropskim kreditnim sredstvima, ali imamo i dionice koje nisu na evropskim pravcima i za koje moramo da tražimo alternativne izvore finansiranja, što je upravo ovo što smo postigli sa kineskim partnerom za dionicu od Banjaluke do Prijedora”, dodao je Topić.
Komentarišući Šešićeve tvrdnje da će izgradnjom auto-puta doći do štete za “Željeznice” zbog preusmjeravanja saobraćaja sa željenica na put, Topić je rekao da je takvo razmišljanje besmisleno, jer se zna čemu služi željeznica, a čemu auto-put.
“Osim toga, poznato je da su u ovom slučaju dogovarana dva projekta, odnosno da je paralelno sa izgradnjom auto-puta od Banjaluke do Prijedora i kasnije do Novog Grada planirana rekonstrukcija željeznice na tom istom pravcu. Tu nema konkurencije, nego je riječ o paralelnom razvoju i jednog i drugog vida transporta”, pojasnio je Topić.
(Srna)
