Stranka demokratske akcije (SDA) je najavom da će od Ustavnog suda BiH zatražiti da ime Republike Srpske proglasi neustavnim udarila u srce Dejtonskog sporazuma i napravila još jedan provokativan i destabilizujući politički korak sa ciljem podrivanja ustavnog statusa Srpske, navodi se u najnovijem Izvještaju Republike Srpske upućenom Savjetu bezbjednosti UN.
U Izvještaju je naglašeno da je inicijativa SDA, objavljena u januaru ove godine, direktno suprotna Ustavu BiH, kao i da ime Republike Srpske ne krši nijedan važeći ugovor o ljudskim pravima.
– Provokativna inicijativa SDA da bude osporeno ime Republike Srpske predstavlja direktno osporavanje legitimiteta Srpske i kao takva mora biti osuđena. Ova inicijativa nema pravno uporište – navodi se u četvrtom dijelu izvještaja.
U izvještaju se ističe da je u prvom članu Ustava BiH navedeno da se BiH sastoji od dva entiteta – Federacije BiH i Republike Srpske i da je apsurdno kao argument navoditi da Ustav krši Ustav u svom osnovnom članu kojim se definiše BiH.
– U Ustavu se ime Republike Srpske pominje na još deset mjesta. Ustav je centralni element međunarodnog ugovora, Dejtonskog sporazuma, a Republika Srpska, upravo pod tim imenom, jedna je od strana ugovornica – piše u izvještaju.
U izvještaju je naglašeno da ime Republike Srpske ne povređuje ni instrumente ljudskih prava, te da bi, da je to slučaj, imena većine zemalja u Evropi kršila ljudska prava.
– Opšteprihvaćena praksa je da država i niži politički nivoi nose ime najveće etničke grupe. Većina evropskih država, kao što su Njemačka, Francuska, Italija, Španija i Češka upravo tako su dobile ime. Mnoge evropske političke regije, kao što su Engleska, Škotska, Katalonija, Baskija i Valonija, takođe, su dobile ime na isti način. Nema ničeg neuobičajenog u načinu na koji je Republika Srpska dobila ime – navodi se u ovom izvještaju.
U izvještaju Srpske upućenom Savjetu bezbjednosti UN se podsjeća da međunarodna zajednica, uključujući i Savjet za implementaciju mira (PIK) i Savjet bezbjednosti, već godinama priznaju Republiku Srpsku upravo pod tim imenom. Inicijativa SDA je u tekstu ocijenjena je politički destabilizujućom, jer osporava postojanje Republike Srpske, udarajući time u srce Dejtonskog sporazuma.
– Ova inicijativa je dio neumoljive kampanje kojom SDA napada legitimitet Srpske. Vrijeme je da SDA prihvati dejtonsko rješenje i pravo Republike Srpske da postoji – navedeno je u izvještaju. U četvrtom dijelu izvještaja piše da inicijativu SDA ne opravdava ni odluka Ustavnog suda BiH o konstitutivnosti naroda od 1. jula 2000. godine.
– Ono što je Ustavni sud naložio u ovoj odluci postavljeno je sasvim usko, a obrazloženje odluke ni izdaleka ne opravdava zahtjev za promjenu imena Republike Srpske, koje je uneseno i u Ustav BiH. Obrazloženje odluke koje se citira u pozivanju na sveobuhvatne promjene odbila je većina sudija ovog suda – istaknuto je.
U izvještaju je naglašeno da je Upravni odbor PIK-a nakon sjednice, koju je povodom inicijative SDA zatražio ambasador Ruske Federacije u BiH Petar Ivancov, kritikovao inicijativu SDA, ali na način koji pokazuje njegovu pristrasnu i nesvrsishodnu prirodu.
Upozoreno je da je izjava sa tog sastanka, kojoj se nije pridružila Rusija, najnoviji primjer neobjektivnog djelovanja PIK-a u pogledu promovisanja mira u BiH, jer se oštrijim jezikom osuđuju reakcije Srba na prijetnju SDA upućenu Srpskoj, a osuđena je i deklaracija Hrvatskog narodnog sabora, koja nije u vezi sa ovim slučajem.
– PIK nije okarakterisao manevar SDA kao antidejtonski, uprkos činjenici da predstavlja otvoren napad na dejtonski poredak, u kom je Republika Srpska priznata upravo pod tim imenom. Mlakom kritikom inicijative SDA, praćenom oštrijom osudom Srba i Hrvata – navodi se u izvještaju. U izvještaju se ocjenjuje da je PIK dokazao da nema želju da bude neutralan posmatrač u BiH i sprovođenja Dejtonskog sporazuma.
– PIK je nesposoban da adekvatno osudi Bošnjake, čak i onda kada SDA iznosi direktnu prijetnju Dejtonskom sporazumu- navedeno je u izvještaju, uz podsjećanje da je PIK bez pravnog osnova u Dejtonskom sporazumu trebalo i da je davno trebao da bude ukinut.
Vlada Republike Srpske usvojila je 21. izvještaj Savjetu bezbjednosti UN koji je u ime Srpske, kao potpisnice svih aneksa koji čine Dejtonski sporazum, premijer Radovan Višković uputio generalnom sekretaru UN Antoniju Guterešu i članicama Savjeta bezbjednosti.
U izvještaju za period od novembra 2018. do aprila ove godine, Vlada Republike Srpske izražava viđenja o ključnim pitanjima i problemima sa kojima se suočava BiH s ciljem razjašnjavanja svojih stanovišta članovima Savjeta bezbjednosti i međunarodne zajednice.
(Srna)
