Viši sud u Beogradu odbio je kao neosnovan zahtev za rehabilitaciju predsednika vlade Srbije za vreme okupacije u Drugom svetskom ratu Milana Nedića, potvrđeno je Tanjugu u tom sudu.
Na ovu odluku podnosioci zahteva imaju pravo da ulože žalbu Apelacionom sudu u Beogradu koji treba da donese pravosnažnu odluku u roku od 30 dana po prijemu rešenja.
Sud je odbio zahtev za rehabilitaciju kojim je traženo da se poništi Uredba Vlade FNRJ kojom je Milan Nedić proglašen za narodnog neprijatelja i na osnovu koje su mu oduzeta građanska i imovinska prava.
U saopštenju suda se precizira da je 11. jula Viši sud u Beogradu doneo rešenje kojim je odbio kao neosnovan zahtev predlagača za rehabilitaciju sada pokojnog Milana Nedića.
Predlagači su zahtevom tražili da se utvrdi da je general Nedić lišen slobode bez sudske ili administrativne odluke kao žrtva progona iz političkih i ideoloških razloga, kao i da je ništavo rešenje Trećeg narodnog sreskog suda za grad Beograd od 31.01.1946. godine o konfiskaciji imovine generala Milana Nedića od dana donošenja i da su ništave sve njegove pravne posledice.
Odbijenim zahtevom traženo je i da se utvrdi da su ništave administrativne Odluke Državne komisije za utvrđivanje zločina okupatora i njegovih pomagača F.802 bez datuma, F.802/I od 02.05.1945. godine, F.802/II od 03.08.1945. godine, F.802/III od 17.09.1945. godine, F.802/IV od 13.08.1945. godine i F.802/V od 01.12.1945. godine, Odluka Zemaljske komisije za utvrđivanje zločina okupatora i njegovih pomagača br. 2407 od 5.07.1945. godine od trenutka njihovog donošenja i da su ništave sve pravne posledice, uključujući i kaznu konfiskacije imovine, a da rehabilitovano lice se smatra neosuđivanim, navidi se u saopštenju suda.
Odbijen je i predlog predlagača za preinačenje zahteva za rehabilitaciju Nedića iz podneska od 09.07.2018. godine kojim zahtevom je traženo da sud utvrdi „da je general Milan Nedić lišen života bez sudske ili administrativne odluke kao žrtva progona iz političkih i ideoloških razloga”.
Sud nije objavio obrazloženje ovog rešenja, uz napomenu da će odluka suda u postupku rehabilitacije Milana Nedića biti objavljena na internet stranici Višeg suda u Beogradu, kada postane konačna (pravosnažna).
Milan Nedić nikada nije bio osuđen, niti je protiv njega podignuta optužnica. Navodno je u pritvoru izvršio samoubistvo, a nikada nije objavljeno gde je sahranjen.
Postupak za rehabilitaciju Nedića iniciran 2008. godine, ali je rasprava pred sudskim većem, kojoj prisustvuje i javnost počela u decembru 2015. godine.
Sud je tokom postupka saslušao desetak svedoka i istoričara.
U toku postupka, sud je odbio pravo jevrejskim opštinama da se umešaju u postupak i osporavaju vraćanje građanskih prava Nediću, a tu odluku je potvrdio i Apelacion sud, budući da je ovo „jednostranački postupak” koji se vodi po pravilima vanparničnog postupka i nema „druge strane”.
Postupak po zahtevu za rehabilitaciju izazvao je negodovanja u javnosti, budući da jedan deo građana smatra da je Nedić zločinac i da sud treba da odbije rehabilitaciju.
Ko je bio general Nedić?
Milan Nedić čiju je rehabilitaciju sud danas odbio bio je jedna od najkontroverznijih ličnosti srpske istorije, jer je njegov lik i djelo dijelilo javnost na one koji ga smatraju za izdajnika i zločinca i one koji su ga smatrali patriotom koji se borio za interese srpskog naroda tokom njemačke okupacije.
Proces po zahtjevu za njegovu rehabilitaciju pred Višim sudom u Beogradu posljednjih nekoliko godina obnovio je podjele u srpskoj javnosti, a svjedoci koji su saslušavani tokom sudskog postupka imali su oprečne stavove o Nedićevim djelima zbog kojih je poslije rata bio proglašen za narodnog neprijatelja.
Nedić je na početku II svjetskog rata bio postavljen za predsjednika srpske “Vlade narodnog spasa”, koja je prema nekim istorijskim tumačenjima bila “marionetska vlada” njemačke okupacione vlasti čiji je zadatak bio da se lakše uguši ustanak u okupiranoj Srbiji.
Kao premijer srpske Vlade u Drugom svjetskom ratu, Nedić je smatran odgovornim za aktivnosti u vezi sa holokaustom Jevreja i logorom na Banjici, kao i progonom komunista, odnosno antifašista.
Navodno je bio fasciniran njemačkim nacionalsocijalizmom i pokušao je da uredi Srbiju po ugledu na Treći rajh.
Sa oslobođenjem Srbije povukao se sa Nijemcima u Austriju, pokušavajući da organizuje otpor novoj komunističkoj Jugoslaviji.
Poslije nemačkog poraza se predao zapadnim Saveznicima, koji su ga izručili novim jugoslovenskim vlastima.
Milan Nedić nikada nije bio osuđen, niti je protiv njega podignuta optužnica.
Navodno je u pritvoru izvršio samoubistvo, a nikada nije objavljeno gdje je sahranjen.
Međutim, tokom procesa za rehabilitaciju pred Višim sudom u Beogradu bilo je i drugačijih svjedočenja o njegovim aktivnostima tokom rata.
Istoričar Bojan Dimitrijević tokom svjedočenja je tvrdio da Nedićeva vlada, kao ni sam Nedić ne mogu biti odgovorni za holokaust, jer do kraja 1943. godine nije mogao da kontroliše pripadnike svojih bezbjednosnih struktura.
Dimitrijević je rekao da su 1942. godine, po naredbi njemačkog generala Majsnera Nedićevoj vladi bila oduzeta policijska ovlašćenja.
Ovaj istoričar je tvrdio da je glavna karakteristika Nedićeve vlade bila borba protiv komunizma koji je u to vrijeme, kako je naveo, bio smatran najvećim zlom za Srbiju.
Prema njegovim riječima, srpske strukture vlasti u okupiranoj državi bavile su se samo evidencijom Jevreja i eventualnim skrivanjem pod srpskim imenima.
“Poslove privođenja, zatvaranja u logore i likvidacije vršili su iskljucivo Nijemci, njihova policija i Vermaht”, rekao je istoričar svjedočeći u procesu rehabilitacije.
Dimitrijević je takođe rekao da smatra da Nedić nije vjerovao u njemačku ideologiju i nije bio germanofil.
“Ja mislim da je htio da sačuva Srbiju i da je radio u interesu srpskog naroda”, rekao je Dimitrijević sudu.
Njegov kolega, Dragan Aleksić svjedočio je da nijedna odluka Milana Nedića u vezi sa koncentracionim logorom Banjica, ne nosi njegov potpis.
(Tanjug)
