U Republici Srpskoj u septembru je u poslovnim subjektima i u preduzetničkoj djelatnosti evidentirano 268.879 zaposlenih, što je najviše u istoriji Republike, rekao je danas direktor Zavoda za statistiku Srpske Jasmin Komić.
Komić je rekao da je u poređenju sa istim mjesecom prethodne godine broj zaposlenih povećan za 5.403 lica, što je rast od 2,1 odsto, kao i da je u odnosu na mart ove godine broj zaposlenih povećan za 5.140 lica ili 1,9 odsto.
“Od ukupnog broja zaposlenih, 227.677 lica je zaposleno u poslovnim subjektima, dok se 41.202 zaposlenih odnosi na preduzetnike i lica zaposlena kod njih”, naveo je Komić na konferenciji za novinare u sjedištu Zavoda u Banjaluci.
Kada je riječ o odlasku radne snage, Komić je istakao da je u planu da u budućem vremenu raspolažu tim podacima, ali da Zakon o prebivalištu za sada ne definiše da se oni koji odlaze u inostrantvo moraju prijaviti.
Komić je istakao da je prosječna mjesečna plata nakon oporezivanja u Srpskoj isplaćena u novembru ove godine iznosila 880 KM, a prosječna mjesečna bruto plata 1.364 KM.
U novembru najviša prosječna plata nakon oporezivanja isplaćena je u području finansijskih djelatnosti i djelatnosti osiguranja, i to 1.379 KM, a najniža u području djelatnosti pružanja smještaja, pripreme i posluživanja hrane, hotelijerstvo i ugostiteljstvo 599 KM.
Cijene proizvoda i usluga za ličnu potrošnju u Srpskoj, mjerene indeksom potrošačkih cijena, u novembru ove godine u odnosu na prethodni mjesec u prosjeku su nepromijenjene, dok su na godišnjem nivou u prosjeku veće za 1,6 odsto.
Najveći rast cijena u novembru registrovan je u odjeljcima stanovanje i namještaj i pokućstvo, po 0,5 odsto, a najveći pad u odjeljku hrana i bezalkoholna pića 0,4 odsto.
“Rast cijena je jedan od najnižih u regionu”, rekli su iz Zavoda, naglasivši da rast prosječne plate prati rast cijena u Srpskoj, te da je zabilježen veći rast prosječne plate nego cijena.
Kalendarski prilagođena industrijska proizvodnja u periodu januar-novembar ove godine u poređenju sa istim peridom lani veća je za 4,3 odsto. U istom periodu u području proizvodnja i snabdijevanje električnom energijom, gasom, parom i klimatizaciji ostvaren je rast od 22,9 odsto.
Broj zaposlenih u industriji u novembru ove godine u odnosu na prosječan mjesečni broj zaposlenih u 2017. godni veći je za 2,9 odsto, u odnosu na isti mjesec prošle godine za 1,5 odsto, a u odnosu na oktobar ove godine manji za 0,4 odsto.
Broj radnika u industriji u periodu januar-novembar ove godine veći je za 2,1 odsto u odnosu na isti period prošle.
Kada je riječ o pokrivenosti uvoza izvozom, u novembru 2018. godine ostvaren je izvoz u vrijednosti od 330 miliona KM i uvoz u vrijednosti od 391 milion KM.
U okviru ukupno ostvarene robne razmjene Srpske sa inostranstvom u novembru ove godine procenat pokrivenosti uvoza izvozom iznosio je 84,4 odsto.
“Procenat pokrivenosti uvoza izvozom u periodu januar-novembar tekuće godine iznosio je 71,6 osto”, ističu u Zavodu.
U periodu januar-novembar 2018. godine ostvaren je izvoz u vrijednosti 3,456 milijardi KM, što je za 8,5 odsto više u odnosu na isti period prethodne godine. Uvoz je u istom periodu iznosio 4,829 milijardi KM, što je za 6,8 odsto više u odnosu na isti period lani.
U periodu januar-novembar 2018. godine najviše se izvozilo u Italiju, 529 miliona KM, a u Srbiju 441 miliona KM.
“U istom periodu najviše se uvozilo iz Srbije, 803 miliona KM, te iz Italije 536 miliona KM”, otkrivaju u Zavodu.
U periodu januar-novembar 2018. godine najveće učešće u izvozu ima električna energija sa 265 miliona KM, dok najveće učešće u uvozu ostvaruju nafta i ulja dobijena od bitumenoznih minerala, sa ukupnom vrijednošću od 595 miliona KM.
Na konferenciji za novinare, kojoj je prisustvovalo i ostalo rukovodstvo Zavoda, predstavljene su publikacije “Godišnjak”, “Indikatori održivog razvoja”, “Ovo je Republika Srpska” i “Gradovi i opštine Republike Srpske”.
“Pozivamo stanovništvo i medije što više koriste ove publikacije, jer je u njima obilje kvalitetnih i ažurnih informacija”, poručili su iz Zavoda.
Od 64 opštine, u 49 plate ispod prosjeka
Zaposleni u čak 49 od ukupno 64 lokalne zajednice u Republici Srpskoj lani su primali platu ispod republičkog prosjeka, a neravnomjeran razvoj doveo je do toga da je razlika između najniže i najviše plate u opštinama i gradovima iznosila 675 KM.
Pokazuju to podaci koje je u petak objavio Republički zavod za statistiku u biltenu “Opštine i gradovi”.
Prema podacima navedenim u tom dokumentu, prosječna neto plata u Srpskoj prošle godine iznosila je 831 marku, a radnici u svega 15 lokalnih zajednica mogli su se pohvaliti zaradama na nivou prosječne plate ili većim iznosima.
Najveći prosjek plata bio je u najmlađoj opštini Srpske, Stanarima, i iznosio je 1.180 KM, dok su najmanju prosječnu platu u iznosu od 505 maraka primali zaposleni u Kupresu.
Među rekorderima sa najvećim platama su i zaposleni u Ugljeviku, na čije je račune mjesečno u prosjeku lijegalo 1.135 maraka. U stopu ih prate i zaposleni u Gacku, Banjaluci, Bratuncu, Foči, Trebinju, Istočnom Novom Sarajevu, Višegradu, Petrovcu i opštini Rudo, gdje su prošlogodišnje plate premašile republički prosjek.
Načelnik Kupresa Gojko Šebez ističe za “Glas Srpske” da bi statistika sigurno bila mnogo bolja da privatnici koji posluju na području ove nerazvijene opštine poštuju zakon.
– Radnici su u privatnom sektoru uglavnom prijavljeni na minimalac i veliko je pitanje na koji način budu isplaćivane plate. Zaposleni u opštini i šumariji imaju solidna primanja i da sve funkcioniše kako treba u privatnom sektoru sigurno bi prosječna plata bila veća – rekao je Šebez.
Najveću prosječnu platu lani su primali zaposleni u Stanarima koja je za čak 349 maraka bila veća od republičkog prosjeka.
– Najviše prosječne plate u Republici u protekle dvije godine u našoj opštini odraz su uspješnog poslovanja “Rudnika i termoelektrane Stanari” – kratko je istakao prvi čovjek Stanara Dušan Panić.
Ekonomista Zoran Pavlović kaže da razlike u iznosu plata u opštinama i gradovima RS pokazuju stepen ekonomske bijede u kojoj se nalazimo.
– Ovo pokazuje kakva nam je ekonomska slika i koliko je nužno ulagati u privredu, stvaranje novih kapaciteta i zapošljavanje. Gledajući osnovne podatke o platama u Srpskoj, potpuno je jasno koliko smo zanemarili ekonomiju, realan sektor i proizvodnju – kazao je Pavlović.
(Srna, Glas Srpske)
