Broj novozaposlenih u BiH je nastavio da raste, mada nešto sporijim tempom, ali posebno alarmantan podatak je da je u BiH sve manje radnika, najvjerovatnije usljed imigracije, navedeno je u dijelu najnovijeg kvartalnog Ekonomskog izvještaja o napretku Evropske komisije za zemlje zahvaćene procesom proširenja.
Evropska komisija, naime, navodi da je u oktobru prošle godine zabilježeno 15.000 radnika više nego u oktobru godinu ranije, ali je istovremeno registrovano 34.000 manje zaposlenih.
“Činjenica da je broj registrovanih nezaposlenih značajno veći nego broj novoregistrovanih zaposlenih implicira smanjenje ukupne radne snage u BiH za 1,2 odsto”, naveli su u Evropskoj komisiji. Istovremeno, kako ističu, nezaposlenost mladih i dalje iznosi 60 odsto.
U Komisiji sugerišu da je javni sektor više trošio u 2017. godini u odnosu na dvije prethodne godine nego što to pokazuju zvanični podaci.
Naime, oni ukazuju na podatke Centralne banke da su javni prihodi u 2017. godini porasli za osam odsto u prva tri kvartala prošle i pretprošle godine. Takođe, pozivajući se na zvanične podatke, došlo je do značajnog rasta potrošnje u trećem kvartalu, posebno u dijelu koji se odnosi na grantove, podsticaje i dobra i usluge.
“Posredni pokazatelji sugerišu manje ulaganje u investicije u odnosu na planove, djelimično usljed političkog zastoja, koji je rezultirao u kašnjenjima međunarodnog finansiranja”, navedeno je u izvještaju.
Evropska komisija je istakla da bh. podaci pokazuju rast proizvodnje od oko tri odsto, te indirektno ukazuje na moguće statističko uljepšavanje podataka.
Naime, oni ističu da preliminarna analiza podataka o troškovima pokazuje da je rast proizvodnje zapravo iznosio mršavih 0,8 odsto. Kako navode, analiza podataka po potrošnji pokazuje nestabilniju i slabiju dinamiku rasta sa godišnjim rastom u prvom kvartalu od 0,3 odsto, padu proizvodnje od 0,6 odsto u drugom kvartalu i rastu od 2,3 odsto u trećem kvartalu 2017. godine.
“Značajna razlika u brojevima na strani proizvodnje i na strani potrošnje ukazuje na probleme u statističkom sistemu zemlje”, upozorili su u Evropskoj komisiji.
Prema podacima Evropske komisije, deficit u trećem kvartalu prošle godine je iznosio 4,7 odsto, što je za 0,1 odsto više u poređenju sa septembrom 2016. godine.
Dobra vijest je rast izvoza od 18 odsto u prvih 11 mjeseci 2017. godine u odnosu na samo četiri odsto u istom periodu prethodne godine.
“Ovaj snažan rast u najvećem dijelu je rezultat jačeg izvoza u susjedne zemlje, prevashodno u Hrvatsku i Sloveniju, čiji udio u izvozu iznosi ukupno 5,2 odsto. Udio izvoza u trgovini s EU, uključujući Sloveniju i Hrvatsku, iznosi 12 odsto ukupnog porasta, dok je udio izvoza ka zemljama u zapadnom Balkanu iznosio 4,2 odsto”, navedeno je. Dodali su da je uvoz robe široke potrošnje u prvih 11 mjeseci 2017. manje rastao nego njen izvoz.
Što se tiče direktnih stranih investicija, one su doprinijele sa 2,2 odsto ukupnom bruto domaćem proizvodu, u odnosu na 1,3 odsto u prethodnoj godini, a Hrvatska, Austrija i Saudijska Arabija su tri zemlje iz kojih je došlo najviše investicija.
(Srna)
