Kultna slovenačka grupa “Irwin”, jedna od najpoznatijih, najintrigantnijih i najdugovječnijih umjetničkih grupa regiona, u novembru ove godine u Muzeju savremene umjetnosti RS realizovaće veliki umjetnički projekat „Svi heroji BiH 1941-1945“.
Izložba u MSURS predstavljaće svojevrsnu umjetničku intervenciju na kolekciju portreta narodnih heroja Istorijskog muzeja Bosne i Hercegovine iz Sarajeva, a ovo je ujedno nastavak saradnje MSURS sa ovom institucijom.
Tim povodom Dušan Mandič i Roman Uranjek, dva člana ovog umjetničkog kolektiva, boravili su ovih dana u Banjaluci i uz tehničku podršku MSURS realizovali prvi dio produkcije ove izuzetno zahtjevne izložbe.
Riječ je o stotinu portreta narodnih heroja NOB-a izrađenih po nalogu vlade Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine.
U periodu od 1948. do 1953. najznačajniji umjetnici toga vremena izradili su portrete narodnih heroja sa ciljem očuvanja kulta sjećanja na poginule i kulta ličnosti preživjelih heroja. Svi portreti su izrađeni u identičnim dimenzijama, a sam kvalitet radova varira od vještine umjetnika.
U njihovom karakterističnom maniru, grupa “Irwin”, koristeći već postojeće portrete koje inkorporiraju u masivne ramove, unikatno izrađene za svaki portret, ovim djelima u okviru umjetničkog projekta, smišljenog posebno za Banjaluku, daće novo značenje koje otvara mogućnosti za novu vrstu interpretacije i pogleda na nasljeđe iz doba socijalizma.
Značajno je napomenuti da se grupa „Irwin“ u proteklih par godina nije predstavljala javnosti sa ovako velikim projektima, a njihov boravak u Banjaluci je prva faza projekta koji spada u produkcijski najkompleksnije umjetničke projekte u MSURS.
Slovenačku grupu umjetnika “Irwin” čine Dušan Mandič, Miran Mohar, Andrej Savski, Roman Uranjek i Borut Vogelnik.
Grupa je osnovana 1983. godine u Ljubljani. Početkom 1984. godine grupa je učestvovala u osnivanju većeg umjetničkog kolektiva poznatog kao „Neue Slowenische Kunst (NSK)“, unutar kojeg su djelovali kao predstavnici vizuelnih umjetnosti, pored muzičke grupe „Laibach“, pozorišne „Gledališče Sestara Scipio Nasica“ i dizajnerskog odsjeka „Novi kolektivizam“.
Slično ostalim grupama unutar NSK-a, “Irwin” je posvećen tzv. „retroprincipu“, konceptualnom principu kao osobenom načinu ponašanja i postupanja.
Ovaj princip se odnosi na paradoks kretanja naprijed u budućnost koji se odvija isključivo u odnosu prema prošlosti. Konkretno, to znači da je razvoj vizuelnog jezika ovog kolektiva tokom 80-ih godina počivao na preuzimanju citata iz zapadne i evropske umjetnosti 19. i 20 vijeka.
„Irwin“je koristio motive socijalističkog realizma i umjetnosti Trećeg rajha, motive iz umjetnosti različitih avangardnih pokreta, naročito onih koji su bili politički angažovani (italijanski futurizam i ruski konstruktivizam).
Grupa od 1983. godine izlaže na brojnim samostalnim i grupnim izložbama na prostoru bivše Jugoslavije i u svijetu. Njihovi radovi i danas intrigiraju, često i provociraju umjetnički svijet, društvene strukture na vlasti, ali i široku javnost. Grupa “Irwin” 2017. godine samostalno predstavila u okviru kolateralnih izložbi na 55. Venecijanskom bijenalu.
(srpskainfo.com)
