Pod lupom republičkih inspektora rada u proteklih devet mjeseci bilo je 9.777 radnika, od čega njih 287, ili gotovo tri odsto, nije imalo zaključen ugovor o radu i nisu bili prijavljeni na obavezne vidove osiguranja.
Kako je “Nezavisnim” potvrđeno u Inspektoratu Republike Srpske, Republička inspekcija rada je od januara do septembra izvršila 3.935 kontrola, od čega je s utvrđenim propustima bilo njih 1.312, ili 33 odsto.
“U cilju otklanjanja nepravilnosti subjektima kontrole izrečeno je 1.007 upravnih mjera, zbog počinjenih prekršaja izdato je 377 prekršajnih naloga u vrijednosti od 732.150 KM, a nadležnim sudovima podneseno je 79 prekršajnih prijava”, rekla je za “Nezavisne” Dušanka Makivić, načelnica Odjeljenja za odnose s javnošću Inspektorata RS.
U istom periodu u 2018. godini Inspekcija rada izvršila je 4.104 kontrole, od čega je sa utvrđenim propustima bilo njih 1.368 kontrola što je, zanimljivo je, takođe 33 odsto. Istovremeno, za devet mjeseci prošle godine po osnovu ugovora o radu kontrolisano je 10.780 radnika, od čega 331 nije imao zaključen ugovor o radu i nisu bili prijavljeni na obavezne vidove osiguranja. Ili, izraženo u procentima, takođe oko tri odsto, kao i u devet mjeseci ove godine.
“Angažovanje radnika na crno najčešće se konstatuje u oblastima ugostiteljstva, trgovine, eksploatacije i prerade drveta, građevinarstva te uslužnim djelatnostima”, ističu u Inspektoratu Srpske.
Goran Savanović, predsjednik Sindikata trgovine, ugostiteljstva, turizma i uslužnih djelatnosti RS, nije se iznenadio što su radnici baš iz ove branše najčešće zaposleni na crno.
“To je zato što je riječ o privatnom sektoru. Potrebno je da radnik izrazi volju da se za sebe bori, a mi mu tu uvijek možemo pomoći. U principu, radimo za svoje članove, ali dosad nismo odbijali nikoga ko nam se obraćao”, kazao je Savanović za “Nezavisne”, a poslovna zajednica se, podsjetimo, više puta ograđivala od privrednika koji ne poštuju zakone.
Iz Inspektorata RS ističu da se iz strukture mjera koje je Inspekcija rada preduzela može vidjeti da sve slučajeve u kojima utvrde nepravilnosti inspektori sankcionišu i nalažu otklanjanje propusta te izriču novčane kazne i podnose prekršajne prijave.
“Kada je riječ o ostalim utvrđenim nepravilnostima, najčešće su se odnosile na obračun i rokove isplate plata i naknada plata, raspored radnog vremena i vođenje evidencije o dnevnoj prisutnosti radnika na radu te sprovođenje poslova zaštite na radu”, kažu u Inspektoratu RS.
Upozoravaju da je, pored redovnih kontrola, rad inspektora organizovan u popodnevnim smjenama u radne dane, ali i dane vikenda, kao i u saradnji sa drugim nadležnim organima.
Kazne
Zakonom o radu propisano je da ako poslodavac primi na rad radnika, a da prethodno nije zaključio ugovor o radu s njim i nije ga prijavio na obavezne vidove osiguranja – kazna iznosi od 5.000 do 20.000 KM.
Kazna za odgovorno lice kod poslodavca iznosi od 500 do 2.000 KM.
Za ovaj prekršaj za poslodavca kao fizičko lice propisana je kazna od 2.000 do 7.000 KM.
(Nezavisne)
