Karcinomi su vodeći uzročnik gubitka radne sposobnosti u postupku ostvarivanja prava na invalidsku penziju, za šta stručnjaci kao glavni uzrok navode NATO bombardovanje, saopšteno je danas iz Fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje /PIO/ Republike Srpske.
Iz Fonda navode da, iako nema konačnih i opšteprihvaćenih ocjena, stručnjaci za ovu oblast kao glavni uzrok oboljenja od karcionoma na prvo mjesto stavljaju bombardovanje osiromašenim uranijumom od NATO pakta na samom kraju odbrambeno-otadžbinskog rata 1995. godine.
“Dvadesetak godina proteka od ozračivanja je upravo period kada dolazi do eskalacije ove opake bolesti”, ističe se u saopštenju.
Iz Fonda naglašavaju da su uzročnici, osim radioaktivnog zagađenja životne sredine, i način življenja u savremenom dobu koji obiluje stresnim situacijama, uz ishranu mesom i drugim proizvodima sumnjivog kvaliteta, što daje kompletnu sliku i direktnu vezu sa dominacijom karcinoma, ali i duševnih bolesti kao uzroka invalidnosti.
U prvih šest mjeseci ove godine od ukupno 2.286 izvršenih ocjena radne sposobnosti u slučajevima gdje je utvrđen gubitak radne sposobnosti u domaćem osiguranju kardiovaskularne bolesti čine 21,52 odsto, duševne bolesti 17,22, a karcinomi 29,95 odsto.
U istom periodu za osiguranike sa prebivalištem van Srpske u slučajevima gdje je utvrđen gubitak radne sposobnosti kardiovaskularne bolesti čine 24,46 odsto, duševne bolesti 20,14 i karcinomi 25,78 odsto, čime ove tri vrste bolesti zbirno čine preko 70 odsto uzroka invalidsnosti, odnosno gubitka radne sposobnosti.
Na osnovu podataka o zastupljenosti navedenih vrsta bolesti kao uzročnika gubitka radne sposobnosti, proizilazi da su u sadašnjem periodu karcinomi na prvom mjestu, dok su u prethodnom periodu, do 2013. i 2014. godine, kardiovaskularne bolesti bile vodeći uzročnik gubitka radne sposobnosti.
“U postupcima ocjene radne sposobnosti pri ostvarivanju prava na invalidsku penziju uočavaju se tendencije smanjenje broja zahtjeva i ostvarenih invalidskih penzija i postepeno, ali nedvosmisleno izbijanje na prvo mjesto malignih obolenja kao uzroka gubitka radne sposobnosti”, navodi se u saopštenju.
Karcinomi su u periodu od 2015. do 2017. godine postepeno zauzimali sve veću zastupljenost i danas su, jasno, najzastupljeniji uzročnik invalidnosti ili gubitka radne sposobnosti kod osiguranika Fonda PIO Republike Srpske.
Prema izvještajima organa vještačenja Fonda PIO, u toku 2017. godine izvršeno je ukupno 4.944, a u prvoj polovini ove godine 2.286 ocjena radne sposobnosti, što potvrđuje smanjenje broja zahtjeva za invalidsku penziju.
U slučajevima gdje je organ vještačenja nalazom, ocjenom i mišljenjem utvrdio gubitak radne sposobnosti u Republici Srpskoj, kardiovaskularne bolesti čine 17,27, duševne bolesti 20,94 i karcinomi ili maligne bolesti, kao najzastupljeniji, 29,98 odsto slučajeva.
Približno ista zastupljenost navedenih oboljenja, kao uzroka gubitka radne sposobnosti, je i u ocjenama radne sposobnosti za osiguranike Fonda sa prebivalištem u inostranstvu, gdje kardiovaskularne bolesti čine 20,83, duševne bolesti 22,34 i karcinomi 29,42 odsto slučajeva.
(Srna)
