U Donjoj Gradini u Republici Srpskoj i u Sremskoj Mitrovici u Srbiji danas je obilježeno 75 godina od proboja logoraša iz ustaškog logora Jasenovac i Dana sjećanja na žrtve ustaškog zločina u ovom koncentracionom logoru i njegovom najvećem stratištu Donjoj Gradini.
Predsjednik Republike Srpske Željka Cvijanović istakla je da je Jasenovac, za srpski narod, mjesto najmasovnijeg stradanja tokom Drugog svjetskog rata, simbol genocida i najskuplje plaćena istorijska lekcija.
To je lekcija koja nam je dodatno ojačala državnotvornu svijest, ali i odlučnost da branimo ono što je naše, a da nikoga drugog time ne ugrožavamo”, naglasila je Cvijanovićeva u obraćanju na obilježavanju Dana sjećanja na žrtve ustaškog zločina genocida u koncentracionom logoru Jasenovac i njegovom najvećem stratištu Donja Gradina.
Član Predsjedništva BiH Milorad Dodik poručio je danas da Donja Gradina predstavlja mjesto sjećanja gdje tišina govori više od riječi.
Poručio je da se u Donju Gradinu dolazi kako bi se svi zavjetovali na trajni mir.
– Ne dolazimo da bi se zavjetovali na nove sukobe i ratove, nego na mir. Vjerujem u svijest nacija u regionu da sačuvamo dragocjeni mir – navodi Dodik.
S druge strane, predsjednik Srbije Aleksandar Vučić položio je vijenac u Spomen parku Sremska Mitrovica povodom Dana sjećanja na žrtve ustaškog zločina – genocida u ovom koncentracionom logoru i njegovom najvećem stratištu Donjoj Gradini.
Na spomeniku na tri kamene ploče u Sremskoj Mitrovici urezan je tekst: “Ovde su Nijemci i Ustaše od 1941. do 1944. godine ubili 7.950 ljudi i žena. Ovde su izmučene ljude i žene po kiši i snegu, gole i bose, bajonetima terali da sami sebima iskopaju rake. Ovde su nad rakama ranjene krečom polivali i žive zakopavali. Ovde su mučenici u smrti čekali spas, ovde su nad rakama pred bajonetima i mitraljezima pevajući ginuli ljudi. Bili su patrioti, rodoljubi, borci, bili su ljudi. Bili su i jesu sloboda, bratstvo naroda i naše dostojanstvo”.
Sistem koncentracionih logora Jasenovac predstavlja jedno od najvećih stratišta u Drugom svjetskom ratu, a od 1941. do 1945. godine u tom logoru ubijeno je stotine hiljada civila, najviše Srba, Jevreja i Roma, uključujući i desetine hiljada djece u logoru Jastrebarsko.
Međunarodna komisija za istinu o jasenovačkom sistemu ustaških koncentracionih logora zaključila je da je u Jasenovcu i Donjoj Gradini ubijeno više od 700.000 Srba, 80.000 Roma i 23.000 Jevreja.
Sistem logora smrti NDH obuhvatao je oko 80 logora, a Donja Gradina je najveće stratište u sistemu koncentracionih logora Jasenovac.
U Memorijalnom kompleksu Jasenovac, koji danas pripada Hrvatskoj, kao žrtve su navedeni samo oni koji su identifikovani, odnosno 83.145 ubijenih.
Među stradalima za 1.337 dana postojanja logora Jasenovac bilo je više od 20.000 djece.
Likvidacija logora Jasenovac započela je 8. aprila 1945. godine.
Dan prije proboja, 21. aprila, ustaše su zatvorile ženski logor u Košutarici.
Preživjeli logoraši sjećaju se da je u koloni, koja je pored jasenovačkih žica i zidina prolazila prema Donjoj Gradini, bilo oko 900 žena, a među njima 60 djece.
(ATV)
(FOTO: RTRS)
