U Crnoj Gori se ovih dana obavljaju ozbiljne pripreme za predstojeću posjetu potpredsjednika SAD Majka Pensa. Neki smatraju da se Amerika odatle vraća na Balkan.
Zvanični povod Pensove posjete je samit lidera država članica Američko-jadranske povelje, na kojem će u statusu posmatrača učestvovati i Srbija.
Pensova posjeta ocjenjuje se kao istorijska, jer se radi o najvišem američkom zvaničniku koji će posjetiti Crnu Goru još od 1905. godine, kada su dvije države prvi put i zvanično uspostavile diplomatske veze.
Ono što, međutim, takođe budi pažnju, ne samo crnogorske, već i šire javnosti, jeste svakako okolnost da će Pensov boravak u Podgorici ujedno biti i prva zvanična posjeta regionu nekog od predstavnika iz samog vrha nove Trampove administracije.
U tom smislu, već su aktuelne spekulacije da li zakazana posjeta znači i signal za ponovno aktiviranje ozbiljnijeg američkog prisustva u regionu, kao i da li su možda posredi koraci u pravcu daljeg “neutralisanja ruskog uticajana Balkanu”, piše Sputnjik.
Ima dosta argumenata za takvo razmišljanje, navodi dalje Sputnjik, s obzirom na to da je zvanični povod za posetu potpredsjednika SAD vezan za učešće na specijalnom sastanku lidera država članica Američko-jadranske povelje (A5), a koja je 2003. godine osnovana uz pokroviteljstvo Amerike kako bi “koordinisala aktivnosti podrške zemljama koje su zainteresovane za članstvo u NATO”.
Istovremeno, još jedan visoki američki zvaničnik govorio je danas o ulozi SAD na Balkanu. Naime, Hojt Brajan Ji je izjavio da SAD ne žele da preuveličavaju širenje ruskog uticaja u regionu Zapadnog Balkana ali da će ostati oprezne.
“Preduzimamo korake da ojačamo zemlje Zapadnog Balkana u borbi protiv lošeg uticaja – bilo ruskog ili nekih drugih zemalja. Želimo da budemo sigurni da ni Rusiji niti bilo kom drugom akteru neće biti lako da utiče na spoljnu ili unutrašnju politiku na Balkanu”, rekao je Ji u intervjuu za Glas Amerike.
Zamjenik pomoćnika državnog sekretara za Evropu i Evroaziju rekao je da bi “svaku demokratiju trebalo da zabrine rusko mješanje u Crnoj Gori”.
Najavljeni skup u Crnoj Gori i prisustvo Pensa su, ocjenjuje Sputnjik, američki napor da se utvrdi i ojača prisustvo NATO u regionu, a interesantan je i detalj da će, pored Crne Gore, zvanični domaćin skupa biti i Makedonija, koja se smatra sljedećom članicom Alijanse.
Nema sumnje da će poruke, koje potpredsjednik Pens uputi glavnim protagonistima u regionu, javnost propratiti sa velikom pažnjom. Ukoliko se ubrzo ostvari i američki naum za munjevito uvlačenje Makedonije u Sjevernoatlantski vojni savez, prisustvo NATO–a na Balkanu biće praktično zacementirano.
S obzirom na to da su svi ostali učesnici samita već članice ili imaju otvorene aspiracije za članstvo u NATO, biće veoma interesantno kakva će očekivanja imati nova američka administracija u pogledu Srbije, koja je do danas vodila politiku balansiranja i neutralnosti na međunarodnoj sceni.
(b92.net)
