Srbija nizom manifestacija obeležava Dan državnosti. Premijerka Ana Brnabić je na centralnoj državnoj ceremoniji proslave Sretenja u Orašcu poručila da treba da budemo hrabri i odlučni u prevazilaženju prepreka kao što su to naši preci bili.
Centralnu državnu ceremoniju predvodi predsednica Vlade Srbije Ana Brnabić koja je u obraćanju istakla da je naša vizija moderna Srbija i da ćemo pobediti u tome.
“Ako želite dobro sebi, svojim porodicama, svojoj deci borite se svakog dana za bolju budućnost zemlje u kojoj živimo. Nemojte da tražimo izgovor jer je to lakše, nemojte da se plašimo izazova i neuspeha, jer izazovi i neuspesi su deo svačijih života”, poručila je Brnabićeva.
Istakla je da treba da budemo hrabri i odlučni u prevazilaženju prepreka kao što su to naši preci bili.
Reagujući na negodovanje i zvižduke grupe prisutnih, premijerka je rekla da nažalost našim precima ne odaju svi jednaku čast.
“Nažalost danas imamo ljude koji su došli ovde sa zvižde, kada treba da pokažemo jedinstvo i zajedništvo danas imamo one koji su ovde da zvižde, ali to je tim ljudima na čast”, rekla je Brnabićeva.
“Mi ćemo se boriti i, garantujem vam, što ste vi glasniji, to ćemo se mi boriti jače”, dodala je premijerka.
Predsednica Republike Srpske Željka Cvijanović poručila je da joj je čast da se obrati na mestu na kojem je “Srbija vaskrsnula, zapalila plamen slobode i krenula put oslobođenja”.
“Plamen slobode koji je upaljen 1804. godine goreo je mnogo puta tokom dva veka. Za život i slobodu plaćena je visoka cena”, rekla je Cvijanovićeva i dodala da je zato naša obaveza da ne zaboravimo prošlost i naše žrtve.
Ana Brnabić i Željka Cvijanović položile su lovorov venac na spomenik Karađorđu u Memorijalnom kompleksu Orašac, a pre toga vladika šumadijski Jovan sa sveštenstvom služio pomen Karađorđu i ustanicima.
Ceremoniji obeležavanja prisustvuju i građani koji nose zastave Srbije, ministri Jandranka Joksimović, Nenad Popović, Branko Ružić, Aleksandar Antić i Zoran Đorđević, predsednica i premijer Republike Srpske Željka Cvijanović i Radovan Višković, predstavnici Vojske Srbije, ambasada i diplomatskog kora, sveštenstvo.
Prethodno je povodom Dana državnosti predsednica Narodne skupštine Maja Gojković položila je venac na spomenik Neznanom junaku na Avali.
“Vašim zadivljujućim junaštvom i ogromnom žrtvom, nesalomivi duh srpskog naroda zauvek je protkan idealima slobode, pravde i nezavisnosti. To ostaje zavet svim budućim pokolenjima i put kojim ćemo jedinstveno i nepokolebljivo koračati u budućnost. Neka Vam je večna slava i hvala”, zapisala je Maja Gojković u spomen knjigu.
Kako se navodi u saopštenju iz Skupštine Srbije, ceremoniji polaganja venca, uz smotru Počasne jedinice Garde Vojske Srbije, prisustvovali su komadant Kopnene vojske, general potpukovnik Miroslav Simović i komadant RV i PVO brigadni general Duško Žarković.
Sretenje je državni praznik kojim se obeležavaju dva značajna istorijska datuma bitna za kulturno-istorijski i nacionalni identitet Srba.
Tog dana 1804. godine, srpski ustanici, predvođeni Đorđem Petrovićem – Karađorđem na Zboru u Orašcu odlučili su da pokrenu Prvi srpski ustanak. Ustanički skup predstavlja početak obnove srpske državnosti posle viševekovne otomanske vlasti.
U narednih nekoliko godina ustanička vojska, pod vođstvom Karađorđa, u čuvenim bitkama kod Ivankovca, Deligrada, Mišara, u Beogradu i drugim mestima, porazila je otomanske snage i oslobodila gotovo celu teritoriju Beogradskog pašaluka. Time su Srbi otpočeli oslobodilačku borbu protiv otomanske vlasti i proces stvaranja svoje novovekovne države.
Takođe, 15. februara 1835. godine u Kragujevcu donet je Sretenjski ustav, prvi ustav Srbije i jedan od najdemokratskijih i najliberalnijih ustava tog vremena.
Dan državnosti Srbije praznuje se 15. i 16. februara, a ponovo je počeo da se obeležava od 2002. godine.
Zvižduci Brnabićevoj i Cvijanovićevoj
Predsednica Vlade Ana Brnabić na centralnoj ceremoniji obeležavanja Dana državnosti u Orašcu izviždana je uz povike “Izdaja” i “Izdali ste Kosovo”.
Dok je Brnabić držala govor ispred spomenika voždu Karađorđu neki od okupljenih pevali su “Oj Kosovo, Kosovo zemljo moja voljena”.
Zvižduci su se čuli i na pominjanje predsednika Srbije Aleksandra Vučića tokom govora premijerke, kao i dok ga je u govoru spomenula i predsednica Republike Srpske Željka Cvijanović.
Prvi zvižduci čuli su se pošto je premijerku i predsednicu Republike Srpske Željku Cvijanović voditeljka programa pozvala da polože venac na spomenik.
Brnabić je, pošto su joj zviždali dok je držala govor, rekla da danas kada treba da slavimo pretke i pokažemo jedinstvo u borbi za bolju budućnost imamo ljude koji su došli da zvižde.
“Ali neka je to tim ljudima na čast. Mi ćemo se boriti i ja mogu da vam garantujem – što ste vi glasniji to ćemo se mi boriti jače”, istakla je Brnabić.
Ona je rekla da vidi koga predstavljaju i da vidi zastave koje nose i poručila im da “fašizam u Srbiji nikada neće pobediti”.
“Mnogo je Srbija propatila zbog fašizma, nećemo ovo tolerisati, ali molim vas još jednom ispoštujte pretke i državu Srbiju”, kazala je Brnabić.
Ona je istakla da se ponosi svojom zemljom i time šta je Srbija danas, njenom jačinom i hrabrošću.
Neki od okupljenih koji su zviždali, osim zastava Srbije, nosili su i zastave pokreta “Naši” i “Dveri”.
Teško je reći ko je sve zviždao, ali je predsednik SNP “Naši” Ivan Ivanović izjavio da su premijerku Anu Brnabić tokom obraćanja građanima u Orašcu na proslavi Dana državnosti izviždali zato što su ona i predsednik države Aleksandar Vučić “najavili izdaju Kosova”.
“Ovo je odgovor građana Srbije pred najavljenu izdaju Kosova od strane Aleksandra Vučića i Ane Brnabić koja podržava ideju o ‘razgraničenju'”, naveo je Ivanović u pisanoj izjavi.
Vučić primio čestitke brojnih državnika iz svijeta
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić primio je povodom Dana državnosti Srbije – Sretenja čestitke brojnih svjetskih zvaničnika i vodećih lidera današnjice, među kojim je predsjednik SAD Donald Tramp koji rješenje pitanja Kosova i Metohije vidi “u uzajamnom priznanju”.
“Ove godine se, od proslave stote godišnjice od kada se srpska zastava vijorila nad Belom Kućom, okrećemo ka tome da obezbedimo da naredni vek našeg partnerstva bude na sličan način posvećen miru, prosperitetu i slobodi”, istakao je Tramp u čestitki Vučiću.
Tramp je istakao da SAD ostaju nepokolebljive u podršci posvećenosti Vučića da produbi regionalnu saradnju, a naročito njegovim zalaganjima ka normalizaciji odnosa sa Kosovom, saopšteno je iz Pres službe predsjednika.
On je u vezi sa pitanjem Kosova i Metohije naglasio da je na Beogradu i Prištini da postignu dogovor koji mogu da podrže, a da SAD smatraju da bi “uzajamno priznanje trebalo da bude centralni element trajne normalizacije odnosa”.
“Takav istorijski dogovor, sa uzajamnim priznanjem u svojoj suštini, izgradio bi put za ciljeve evrointegracije Srbije i ekonomski rast”, naveo je Tramp.
Ranije je saopšteno da su predsjedniku Vučiću čestitke uputili predsjednik Rusije Vladimir Putin i predsjednik Kine Si Đinping.
Predsjednik Vučić je primio čestitke i od predsjednika Turske Redžepa Tajipa Erdogana, predsjednika Francuske Emanuela Makrona, Savezne Republike NJemačke Frank-Valter Štajnmajera, predsjednika Austrije Aleksandera van der Belena, te predsjednika Italije Serđo Matarela.
Čestitke za Sretenje su uputili i predsjednici Švajcarske, Bugarske, Grčke, Češke, Mađarske, Hrvatske, Slovenije i brojnih drugih država, kao i britanska kraljica Elizabeta Druga, kralj Švedske Karl Gustav Šesnaesti, kralj Belgije Filip, japanski car Akihito i drugi.
Dan državnosti Vučiću čestitali su i predsjednik Ujedinjenih Arapskih Emirata šeik Halifa bin Zajed Al Nahjan, princ prestolonasljednik Abu Dabija šeik Muhamed bin Zajed Al Nahjan, kao i potpredsjednik i premijer Emirata šeik Muhamad bin Rašid Al Maktum, poželjevši građanima Srbije obilje napretka i prosperiteta.
Zaslužnim pojedincima i institucijama 60 ordena i medalja
Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić uručio je danas povodom Dana državnosti 60 ordena i medalja zaslužnim pojedincima, institucijama i udruženjima, poručivši da su oni svojim radom neizmjerno doprinijeli da Srbija ostane privržena vrijednostima sretenjskih ustanika – da bude bolja, uspješnija, srećnija i modernija.
Ceremoniji dodjele odlikovanja u Beogradu kao počasni gost prisustvovao je predsjedavajući Predsjedništva BiH Milorad Dodik.
Predsjednik Vlade Bugarske Bojko Borisov, kome je ovom prilikom uručeno najviše državno priznanje – Orden na lenti, svim građanima Srbije je čestitao praznik, a onda je rekao da nagradu prima u ime svih Bugara koji su uložili velike napore tokom bugarskog predsjedavanja EU kako bi Srbija bila nerazdvojni dio Evrope i u najskorije vrijeme postala članica EU.
On je naglasio da vrijedno priznanje ne prima kao pojedinac već u ime svih sunarodnika koji smatraju da je Srbiji mjesto u EU i žele da zajedno sa Srbijom kao prijateljem grade bolju budućnost.
Direktor Narodnog muzeja Borjana Borić Brešković poručila je, obrativši se u ime svih odlikovanih, da su današnja odlikovanja odraz sistematske brige države o društvu i naglasila da su priznanja velika čast i nadahnuće za dalje.
Među istaknutim dobitnicima ovogodišnjih sretenjskih ordena našli su se i izraelski istoričar Gideon Grajf, odlikovan zlatnom medaljom za izuzetne zasluge i posvećenost u odbrani istine o stradanju jevrejskog i srpskog naroda tokom Drugog svjetskog rata, glumac Mihailo Miša Janketić, hirurg ginekolog Milan Milenković, estradni umjetnik Predrag Živković Tozovac, bivši ambasador Kine u Beogradu Li Mančang, ruski diplomata Jurij Viktorovič Ušakov i drugi.
Odlikovanja su posthumno dodijeljena i akademiku Vladeti Jerotiću koji je tokom svoje plodne karijere ostavio dubok trag u srpskoj medicini, psihologiji, teologiji i književnosti kao i pjevaču Jordanu Nikoliću.
Najsjajnija odličja države Srbije od danas nose i Narodni muzej u Beogradu i Srpsko pjevačko društvo iz Kotora, Institut za političke studije, Institut za savremenu istoriju.
Pripadnicima Vojske Srbije odlikovanja će biti dodijeljena prilikom obilježavanja njihovog dana u aprilu.
Centralna državna ceremonija biće održana u 12.00 časova u Orašcu, uz zvanično obraćanje premijera Ane Brnabić i predsjednika Republike Srpske Željke Cvijanović.
Ceremoniji će, prisustvovati i premijer Republike Srpske Radovan Višković.
U Srbiji se danas proslavlja Dan državnosti u znak sjećanja na Sretenje 1804. godine kada je u Prvom srpskom ustanku počelo oslobađanje od Turaka, te na isti datum iz 1835. godine kada je donesen prvi moderni ustav Srbije – Sretenjski ustav.
Dodik: Sretenje – sinonim za slobodu
Predsjedavajući Predsjedništva BiH Milorad Dodik izjavio je danas u Beogradu, povodom obilježavanja Dana državnosti Srbije, da je Sretenje praznik slobode i sinonim postojanja Srba koji bez slobode ne mogu da žive.
Dodik je poručio da Sretenje doživljava kao praznik svih Srba, ma gdje živjeli.
“Kao Srbinu mi je veoma važno da se obilježava Sretenje – dan kada je podignut Prvi srpski ustanak i donesen nekoliko decenija kasnije prvi najmoderniji ustav tog vremena u Evropi”, rekao je Dodik novinarima u Predsjedništvu Srbije gdje je prisustvovao svečanom uručenju odlikovanja povodom Dana državnosti Srbije.
On je istakao da su Srbi, donošenjem Sretenjskog ustava, pokazali da imaju sposobnost da grade državu na najsavremeniji način, demokratski.
“On je obilježio to vrijeme, a i nama u ovom vremenu dao razlog da obilježavamo početak stvaranja srpske državnosti koja je bila ugrožena i prekinuta dugovjekovnom okupacijom Turske i osmanlija koji su vršili teror, izrabljivali i uništavali srpski narod u cjelini”, rekao je Dodik.
On je poručio da je Sretenje praznik slobode i sinonim za slobodu.
“Zato su Srbi toliko snažno bili vezani za svaku vrstu akcije i onoga što je urađeno u istoriji vezano za slobodu. Sloboda je sinonim našeg postojanja. Srbi ne mogu da žive bez slobode i zato je naša istorija uvijek istorija borbe za slobodu”, rekao je Dodik.
Cvijanović: Dužnost Srbije i Srpske da hrabro koračaju u budućnost
Predsjednik Republike Srpske Željka Cvijanović istakla je danas u Orašcu na obilježavanju Dana državnosti Srbije da je dužnost Srbije i Srpske da hrabro koračaju u budućnost, da vrijedno rade i da se razvijaju, ali da istovremeno snažno i ljubomorno čuvaju svoj identitet i jezik, da zadrže tradicionalne vrijednosti i njeguju istorijsko pamćenje.
“Velika mi je čast da vam se obratim na ovaj dan – na Sretenje, i na ovom mjestu na kojem je Srbija 1804. godine vaskrsnula, zapalila plamen slobode i krenula putem konačnog oslobođenja”, rekla je Cvijanovićeva u obraćanju povodom obilježavanja Dana državnosti Srbije.
Da je Sretenje važan datum u srpskoj istoriji, podsjetila je predsjednik Republike Srpske, pokazuje ne samo početak Prvog srpskog ustanka, već i to što je kasnije 1835. godine na taj dan donesen i prvi demokratski Ustav Srbije čime je otpočelo stvaranje moderne srpske države.
“S pravom smo okupljeni oko ovog datuma i oko ideje državnosti, slobode i nacionalnog jedinstva, oko prošlosti, sadašnjosti i budućnosti, oko obaveze da se čuva mir i očuva identitet”, rekla je Cvijanovićeva.
Ona je dodala da je plamen slobode koji je upaljen te 1804. gorio mnogo puta u prethodna dva vijeka, te da je za život u slobodi i miru plaćena previsoka cijena, odneseni su mnogi životi i prouzrokovana ogromna stradanja.
“Zato je naša obaveza u Srbiji i u Republici Srpskoj da ne zaboravimo našu prošlost i naše žrtve. Naša je dužnost da hrabro koračamo u budućnost, vrijedno radimo i razvijamo naše zemlje, ali da istovremeno snažno i ljubomorno čuvamo svoj identitet i jezik, da zadržimo svoje tradicionalne vrijednosti i njegujemo istorijsko pamćenje”, poručila je predsjednik Republike Srpske.
Ona je naglasila da je dužnost sadašnje političke generacije, kao i onih koji će doći poslije njih, da uče iz svoje istorije, da cijene skupo plaćenu slobodu i da zajednički čuvaju mir – kako svoju slobodu više nikada ne bi morali plaćati ljudskim životima.
“Srećna sam što smo danas okupljeni oko Dana državnosti Srbije i zahvalna sam predsjednicima Aleksandru Vučiću i Miloradu Dodiku koji su prije nekoliko godina uspostavili praksu našeg zajedničkog obilježavanja značajnih istorijskih datuma iz naše prošlosti”, rekla je Cvijanovićeva.
Ona je istakla da je kao predsjednik Republike Srpske uvjerena da će ta praksa i sve druge dobre stvari koje su Srpska i Srbija u međuvremenu razvile u svojim međusobnim odnosima biti nastavljene i najavila da će se zalagati da ta saradnja bude sve jača i intenzivnija.
“Ona treba da bude u interesu Srbije i Republike Srpske, a nikad uperena protiv nekog drugog. Ta saradnja treba da potvrdi našu bliskost i odlučnost da radimo zajedno stvarajući bolje uslove za život naših građana. Ona treba da nam pomogne da neprekidno jačamo naše institucije kako bi mogle odgovoriti na izazove novog vremena”, naglasila je Cvijanovićeva.
Ona je istakla da je neizmjerno zahvalna rukovodstvu Republike Srbije na razumijevanju, principijelnoj podršci dejtonskoj poziciji Republike Srpske, kao i na brojnim ekonomskim i infrastrukturnim projektima koji su u Republici Srpskoj realizovani uz finansijsku pomoć Vlade Srbije.
“U Srpskoj danas skoro da nema opštine u kojoj Srbija nije prisutna kroz izgrađenu ili renoviranu školu, bolnicu, vrtić, put, dom kulture, most, sportsku dvoranu ili neki drugi objekat. Sa zadovoljstvom mogu istaći da su odnosi Srpske i Srbije danas na najvišem mogućem nivou, a da u budućem periodu mogu biti samo snažniji i sadržajniji”, rekla je Cvijanovićeva.
Ona je dodala da svi znamo da vrijeme pred nama neće biti lišeno izazova, kako političkih, tako i ekonomsko-finansijskih, te da je zato važno jačanje institucija, njegovanje saradnje, odbrane prava na stav, na slobodu i pravo na razvoj Srpske i Srbije.
“Srbiji i Republici Srpskoj želim mir, stabilnost, ekonomski napredak i bezbjedno okruženje. I uz ove želje, čestitam vam Dan državnosti”, naglasila je predsjednik Srpske.
Govedarica: Zavještanje predaka je zajednička misao
Predsjednik Srpske demokratske stranke /SDS/ Vukota Govedarica čestitao je danas Dan državnosti predsjedniku Srbije Aleksandru Vučiću, poručujući da je ta zemlja bila i ostala svjetionik čije svjetlo je bilo vodilja svim Srbima gdje god oni živjeli.
“U ime SDS-a i u svoje lično ime želim da Vama i svim građanima Srbije čestitam Dan državnosti. Na današnji dan, kada slavimo srpsku državnost i ustavnost važno je prisjetiti se žrtve svih naših predaka na braniku otadžbine kako bi se odbranilo pravo na slobodu i državu”, navodi se u čestitki Govedarice.
U saopštenju SDS-a se navodi da je Govedarica poručio da su zavještanje predaka, kolektivno sjećanje o zajedničkoj istoriji i poziv Srpske pravoslavne crkve na sabornost i danas, kao i mnogo godina ranije, zajednička misao kojom se svaki Srbin rukovodi i nosi je u srcu.
“Danas su naše preokupacije drugačije od Karađorđevih ili Miloševih, ali su opet jednako važne i nasušne. Ideje progresa, narodnog prosperiteta i obnove ekonomije danas su glavni zadaci koji stoje pred Srbijom”, ocijenio je Govedarica.
On je zaključio da je snažna, ekonomski jaka, stabilna i u svijetu cijenjena Srbija potrebna čitavom Balkanu, izraživši očekivanje da će takva i biti u godinama koje dolaze.
Priština: Nismo mi narod koji slavi poraze
U crkvi Sveti Nikola u Prištini danas je služena Sveta liturgija povodom velikog hrišćanskog praznika Sretenja i Dana državnosti Srbije, a prigodnim kulturno-umjetničkim programom ovi praznici obilježeni su i u Srpskom kulturnom centru u Prištini.
Paroh gračanički Darko Marinković rekao je služeći liturgiju u prisustvu nekoliko desetina Srba da je Sretenje dan kada su se sreli Bogočovjek i čovjek koji je čekao spasenje.
“Ovo je dan koji nas uči kako da se borimo protiv sebe, protiv naših loših strana i prohteva”, rekao je paroh Marinković, naglašavajući da je prava proslava Sretenja počela za vrijeme cara Justinijana 544 godine.
Prema njegovim riječima, za Srbe je današnji dan značajan po tome što je 1835. godine donesen prvi ustav Srbije poslije pada pod tursku vlast.
“Nismo mi narod koji slavi poraze. Kosovo nismo izgubili već dobili i zato je danas mnogo drugačije govoriti o Sretenju u Prištini u crkvi Svetog Nikole, u mestu stradanja, u mestu u kome su bile položene mučeničke mošti Svetog Kneza Lazara, u mestu u kome i dan danas svedočimo o postojanju i obitavanju naše države”, rekao je paroh Marinković.
Saradnik na Institutu za srpsku kulturu iz Prištine sa izmještenim sjedištem u Leposaviću Aleksandar Pavlović u kraćem obraćanju je istakao da je cilj Instituta i Srpskog kulturnog centra, koji danas slavi prvu godišnjicu svoga rada, u objektu uz crkvu Svetog Nikole u Prištini, da oživi srpsku kulturu i očuva srpsku kulturnu i drugu baštinu.
“Povratkom u Prištinu, makar i u ovako skromnim i skučenim uslovima, vraćamo Prištinu sebi i sebe Prištini”, rekao je on.
Dragan Jovanović, koji je raseljen iz Prištine, rekao je da se danas u crkvi okupilo više Srba nego o drugim crkvenim praznicima.
“Ovo nam daje nadu i stvara uverenje da će se Srbi, makar jedan po jedan, vratiti u Prištinu, grad koji bez Srba nije grad, već pustoš pretvorena u betonske konstrukcije koje nemaju ni dušu niti bilo kakav značaj”, rekao je Jovanović Srni.
On je poručio sunarodnicima da se bar o Sretenju okupljaju u daleko većem broju kako bi dojučerašnjim komšijama dali do znanja da je Priština grad koji pripada i Srbima.
Liturgiju i svečanu proslavu Dana državnosti Srbije obezbjeđivali su pripadnici Kosovske policijske službe u povećanom broju, iako crkvu Svetog Nikole KPS čuva 24 časa neprekidno.
(RTS, N1, Srna)
