PIŠE: Miša Đurković, naučni savetnik Instituta za evropske studije
U ponedeljak, sedamnaestog, dva meseca posle oktobarskih izbora Republika Srpska je dobila novu vladu, čime je faktički okončan proces popune institucija na nivou entiteta. Ostalo je još da se vidi kako će se rešiti pitanje sastavljanja Saveta ministara na nivou Bosne i Hercegovine. Nakon sastanka Predsedništva BiH (održanog bez zastave Republike Srpske), Dodik je vrlo optimistično najavio skoro formiranje „vlade BiH” sa Srbinom na čelu. Ovaj pragmatizam oko zastave je najava vrlo sličnog pragmatizma i oko formiranja Saveta gde se očekuje da se SNSD posle četiri godine vrati i na ovaj nivo vlasti, i to u koaliciji sa SDA!
Za razliku od pre četiri godine kada ga je samo glupost Ognjena Tadića sačuvala od političkog poraza i gubitka na svim nivoima, ovaj izborni ciklus Dodik završava kao apsolutni gospodar cele političke scene u Srpskoj. Štaviše, Čovićev gubitak mesta u Predsedništvu vodi ka tome da veliki deo preostalih Hrvata u BiH Dodika doživljava i kao zaštitnika svojih interesa u Predsedništvu.
Ko je pratio ovaj ciklus u Srpskoj video je kako je čitava kampanja SNSD bila bazirana na zastrašivanju naroda pričom o tome kako opozicija u službi zapadnih centara moći priprema obojenu revoluciju u Srpskoj. Poslednje dve nedelje kampanje obeležilo je stalno emitovanje dokumentarnih propagandnih filmova na RTRS koji su prikazivali delovanje Otpora, razne obojene revolucije širom sveta i najavljivali da će opozicija pokušati da preko ulice uradi istu stvar i u Srpskoj. Dešavanja na Trgu Krajine, protesti već zaboravljenog Davora Dragičevića i njegove pretnje, faktički su izvanredno poslužili upravo širenju ovog osećaja straha. U sve to se uklopila potpuno bezidejna opozicija, takozvani Savez za pobjedu koji je vodio kampanju bez kampanje očigledno stavljajući sve svoje nade u Dragičevićev protest. Uz standardne balkanske mehanizme dodatnog obezbeđivanja glasova putem korišćenja državnih resursa, SNSD je ostvario neočekivano veliku pobedu.
Veliki deo zasluga za ovu pobedu ide na račun predsednika Srbije koji je Dodiku obezbedio značajnu finansijsku injekciju pred izbore, i očigledno se tokom izbora stavio na njegovu stranu. Ipak, najzaslužniji je čovek koji je vodio Dodikovu kampanju, Vladimir Beba Popović, dajući svoj karakterističan pečat, a što se videlo i po novim mehanizmima koje je Dodik koristio i u postizbornom procesu. Popović je, zanimljivo, time zaokružio prostor Crne Gore, Srbije i Srpske. Ono što je bilo posebno fascinantno je da je sada radio takozvanu prorusku kampanju na isti način kao što je pre dve godine za Đukanovića radio antirusku, pro-NATO kampanju. Naravno, dva meseca posle izbora više se niko ne seća bilo kakve priče o ukrajinskom scenariju, ali posao je vrhunski odrađen.
Međutim, oni koji nisu poštovaoci Popovićevih metoda, a brinu za sudbinu Srpske, imaju mnogo razloga za brigu nakon načina na koji je Dodik sastavio vladu i „rekonstruisao” partijsku scenu u Srpskoj. SDS kao stranka koja je pravila Srpsku, a i dalje na terenu ima jaku infrastrukturu, sasvim je razvaljen u vrhu gde se trenutno odvija borba između onih koji bi po Čavićevom scenariju da pretrče kod Dodika i drugih koji smatraju da partija mora da nastavi borbu protiv Dodika. Ivanićev PDP je ostao uz Govedaricu, a i jednima i drugima će veliki problem biti gubitak učešća u vlasti na nivou Saveta ministara. Zvezda prelaznog roka je bivši treći član ove koalicije, Dragan Čavić koji je uprkos najgorim uvredama koje je upućivao Dodiku, bez ikakvih problem pretrčao kod pobednika i dobio jedno ministarstvo u novoj vladi Radovana Viškovića.
Veći problem je način na koji se Dodik poneo prema svom najbližem koalicionom partneru, DNS-u Marka Pavića. Nezadovoljan velikim uspehom koji je ova partija napravila na izborima, Dodik je odmah posle izbora pocepao ovu naraslu strukturu, odvajajući predsednika skupštine Čubrilovića i još jedan deo poslanika. Sada u vladi istovremeno sede dva Pavićeva ministra i jedan pripadnik Čubrilovićeve grupe!?
Naizgled, Dodik ima sve razloge da bude zadovoljan. No, upućeni ljudi tvrde da on jedini u svojoj stranci razume velike probleme i izazove koji predstoje i njemu i Srpskoj. Ekonomska situacija u Srpskoj već dugo nije dobra. Novac koji je stigao od Telekoma i prodaje rafinerija odavno je otišao, uglavnom u potrošnju. Srpska već dugo svoju likvidnost mora da obezbeđuje zaduživanjem ili uz pomoć koju dobija od Srbije. Nagoveštaji neke ozbiljnije investicije ne postoje. Drugi najveći problem je prilično veliki odliv stanovništva. Republika Srpska je najslabije naseljen prostor na Balkanu, natalitet je, za razliku od ratnih godina, na sve nižem nivou, a kao i iz drugih balkanskih država, masovno odlaze mladi i obrazovani, ali i vozači, lekari, medicinski i socijalni radnici itd.
Dodik je i dalje na crnoj listi SAD, u stalnom ratu sa jednim delom američke administracije i visokim predstavnikom. Prvi dokument sa kojim je u Predsedništvu BiH morao da se suoči jeste Mapa puta za kretanje ka NATO, što je Zapadu očigledni prioritet, a Rusima jedino što ne mogu da prihvate.
(Politika)
“Predstavlja se kao srpski patriota, a stvara zlu krv na relaciji Beograd-Banjaluka”
Pero Simić, savjetnik za medije predsjedavajućeg Predsjedništva BiH Milorada Dodika, ocijenio je da se u Republici Srpskoj ne živi sjajno, kao ustalom nigdje u regionu, ali da se živi pristojno, a ne kako to želi da izdramatizuje beogradski analitičar Miša Đurković u svojoj kolumni “Problemi u Srpskoj”.
Simić ističe da je Đurković izdramatizovao stanje da bi mu na tome pozavidio i lider SDA Bakir Izetbegović.
U odgovoru na Đurkovićevu kolumnu koju je “Politika” objavila 20. decembra, Simić ocjenjuje da je Đurković u svom tekstu “pokopao i estetsku i etičku dimenziju u svom zdušnom nasrtaju na Republiku Srpsku i pokazao moralnu niskost”.
On navodi da ništa ne bi bilo sporno da Đurković govori istinu, ali da je problem što je ne govori.
Simić u odgovoru, koji je objavila “Politika”, navodi da onaj ko nasrće na Srpsku mora da računa na adekvatan odgovor, “pogotovo ako je to neko ko radi po narudžbini, gradeći tako sopstvenu karijeru, a Đurković je upravo to u pokušaju”.
Simić ocjenjuje da je poznato zbog čega je Đurković u svojoj kolumni izdramatizovao stanje u Republici Srpskoj, te da bi mu na tome pozavidjeli i Izetbegović i cijela plejada bošnjačkih političara, koji se ježe na naziv Republika Srpska.
On u tekstu podsjeća da su Dodik i njegova partija (SNSD) pobijedili više nego ubjedljivo na legitimnim izborima zato što su glasači upravo njega prepoznali kao uzornog zaštitnika Srpske, njenog postojanja i napredovanja, a ne zastrašivanjima naroda, kako to, kaže Simić, zlonamjerno plasira Đurković, izvođač radova na blaćenju Srpske.
Simić ističe da je tačno da je Vučić pomogao i pomaže Republiku Srpsku, te dodaje da ga narod u Srpskoj doživljava kao velikog nacionalnog lidera koji djeluje u interesu srpskog naroda u cjelini.
“I šta tu ima nejasno da bi se moralo posebno istaći, kada je u pitanju kristalno čista i lično nikad zabilježena tako ubjedljiva pobjeda jednog člana Predsjedništva BiH, kao što je to bila ovog puta Dodikova”, ističe Simić.
On navodi da se u Srpskoj cijeni Vučićev odnos prema Republici Srpskoj, te da je, s druge, strane, Dodik uvijek stajao i stajaće uz Srbiju, kad god je ona na bilo koji način ugrožena.
“Nema sumnje da većina građana Srbije njega vidi u tom svjetlu, kao velikog nacionalnog borca za interese Srpske, Srbije i srpskog naroda gdje god on živio”, dodaje Simić.
Simić ocjenjuje da na tome svemu utemeljena saradnja i bliskost rukovodećih ljudi Srbije i Republike Srpske, najviše smeta onima koji ne žele dobro ni srpskom narodu niti njegovim državama.
On dodaje da je njima najveća želja da posvađaju Vučića i Dodika kako bi im bilo lakše da djeluju i protiv jednog i protiv drugog lidera, odnosno na uštrb interesa Republike Srpske i Srbije.
“Zato me čudi da neko ko se predstavlja kao srpski patriota može sebi, ma iz kog razloga, da dopusti da svojim stavovima stvara zlu krv na relaciji Beograd-Banjaluka”, ističe Simić.
Simić navodi da se u Republici Srpskoj ne živi sjajno, kao ustalom nigdje u regionu, ali da se živi pristojno, a ne kako to želi da izdramatizuje Đurković u svojoj kolumni.
On dodaje da je Republika Srpska stabilna, kao i institucije i uprkos ekonomskoj krizi i katastrofalnim poplavama uspjela je da se stabilizuje, izdržala pritiske i opstala, te stabilizovala svoje finansije.
To govore, kaže Simić, i samo neki od podataka u koje je mogao da je htio imati uvida i Đurković na sajtu Ministarstva finansija Republike Srpske, gdje su izloženi makroekonomski pokazatelji Republike Srpske.
Simić navodi primjer da je na godišnjem nivou, poredeći period januar-oktobar 2018. godine sa istim periodom 2017. godine, industrijska proizvodnja u Srpskoj zabilježila prosječan rast od 5,3 odsto.
On dodaje da je stabilnost cijena iz 2017. godine održana i u ovoj godini, a zabilježen je i rast spoljnotrgovinske razmjene od 9,6 odsto, dok je pokrivenost uvoza izvozom 70,6 odsto.
U tekstu Simić navodi da je u septembru ove godine, u poređenju sa istim mjesecom prošle godine, zabilježeno da se broj nezaposlenih lica smanjio za 14,9 odsto, odnosno za 17.288 lica, dok je najveća stopa zaposlenosti u prerađivačkoj industriji 21,2 odsto.
Simić podsjeća da je prosječna neto plata u oktobru ove godine iznosila 884 KM, da depoziti u bankama bilježe rast i da su krajem juna ove godine iznosili šest milijardi KM sa stopom rasta od 11,9 odsto u odnosu na kraj 2017. godine.
On ističe da će u narednoj godini biti smanjene obaveze Republike Srpske za 250 miliona KM, tako da će Srpska naredne godine imati stopu zaduženja od oko 39 odsto, što predstavlja najmanju stopu zaduženosti u regionu. Ozbiljno se radi i na demografskom razvoju i populacionoj politici.
Simić naglašava da je kritika poželjna, ali da mora da bude ustanovljena na činjenicama, realna i poštena i da je Đurković možda trebalo da, primjera radi, počne kolumnu koja, između ostalog, sadrži analizu uloge Bebe Popovića u Srbiji, gdje je ona, stiče se utisak, mnogo veća nego u Srpskoj, gdje je on i nema kako u političkoj tako i u medijskoj oblasti, ali Đurković izgleda za tako nešto nema hrabrosti.
“Na kraju, Đurkoviću, u Republici Srpskoj nema nikakvih problema, kako govori naslov vaše kolumne. Ne znam, imate li ih vi!?”, zaključuje Simić.
(Srna)
