Služenjem parastosa kod Spomen-krsta na obali rijeke Une u Kozarskoj Dubici počeo je program obilježavanja 23 godine od odbrane zapadnih granica Republike Srpske od hrvatske agresije, u kojoj je sa područja ove opštine, kao i Novog Grada i Kostajnice ubijeno 138 ljudi, a materijalna šteta u naseljenim mjestima se procjenjuje na 180 miliona KM.
Parastosu, koji je služio paroh dubički Slobodan Malinović, prisustvovali su član Predsjedništva BiH iz Republike Srpske Mladen Ivanić, delegacija Narodne skupštine Srpske, ministar rada i boračko-invalidske zaštite Srpske Milenko Savanović, predsjednik Boračke organizacije Republike Srpske Milomir Savčić i izaslanik predsjednika Srpske Miladin Dragičević.
Parastosu su prisustvovali i general Momir Zec i nekadašnji komandant odbrane Kozarske Dubice Pantelija Ćurguz, kao i lider SDS-a Vukota Govedarica, te brojni drugi zvaničnici koji su po završetku parastosa položili vijence kod Spomen-krsta stradalim civilima i vojnicima u agresiji hrvatske vojske 18. i 19. septembra 1995.
U hrvatskoj agresiji na području zapadnokrajiških opština Kozarska Dubica, Novi Grad i Kostajnica 18. i 19. septembra 1995. godine ubijeno je 138 ljudi, i to 74 civila i 64 vojnika.
Naselja i gradovi su pretrpjeli velika razaranja i štetu, a, prema podacima opštinskih komisija o procjeni materijalne štete, u Novom Gradu ona iznosi 83,3 miliona KM, u Kostajnici 40 miliona KM, a u Kozarskoj Dubici 50,4 miliona KM.
Odbrana zapadnokrajiških opština od hrvatske agresije smatra se događajem značajnim za odbranu Republike Srpske i odlukom Vlade Srpske svrstan je među najznačajnije datume novije istorije.
Predsjednik Boračke organizacije Republike Srpske Milomir Savčić rekao je da je napad hrvatske i muslimanske vojske na zapadnokrajiške opštine Republike Srpske bio velika strategijska ofanziva na cijeli prostor Republike Srpske.
“Ovo je samo jedno od mjesta na kojem se vodila teška bitka za očuvanje teritorije Republike Srpske i spas stanovništva, a najbitnija pouka iz ovog događaja je ogromno jedinstvo vojske, naroda i policije. Kada smo jedinstveni, tada smo najjači i tada nas ne može poraziti nijedan neprijatelj, bez obzira na to koliko je snažan i udružen”, naglasio je Savčić.
Tadašnji komandant odbrane Kozarske Dubice Pantelija Ćurguz rekao je da je ponosan na herojsku odbranu te opštine.
“Bila je to i ogromna odgovornost koja se mogla pretvoriti u potpuni fijasko i nestanak naroda na ovim prostorima, ali i Republike u cjelini”, prisjeća se Ćurguz.
On je napomenuo da sadašnje i buduće generacije moraju biti zahvalne, ali i ponosne na sve koji su učestvovali u toj odbrani.
General Vojske Republike Srpske i učesnik odbrane zapadnih granica Srpske Momir Zec rekao je da su 18. i 19. septembar 1995. godine bili sudbonosni dani za ostanak na prostoru srpskog naroda i za Republiku Srpsku i istakao da je presudna bila odlučnost i jednistvo naroda i vojske da se sačuva i odbrani teritorija.
“U to vrijeme, politički i vojni ciljevi određeni su u Zagrebu i na osnovu Splitskog i Vašingtonskog sporazuma regularna hrvatska vojska je pregrupisala snage i izvršila agresiju na ovaj dio Republike Srpske”, naveo je Zec.
On je dodao da je cilj bio da produže prema Prijedoru i dalje prema Banjaluci.
“Da se mi nismo organizovani i odbranili, pitanje je kakav bi bio Dejton i da li bi ga uopšte bilo i kakva bi bila konstelacija snaga u BiH”, naglasio je Zec.
Ministar rada i boračko-invalidske zaštite Republike Srpske Milenko Savanović rekao je da je cilj agresije hrvatske vojske, podržane logistikom NATO pakta, na zapadne granice Srpske 18. i 19. septembra 1995. godine bio da Srba ne bude zapadno od Drine.
“Zahvaljujući našim hrabrim borcima, organizovanom narodu, našoj borbi za slobodu, dobro smo se organizovali i odbranili ovaj prostor”, rekao je Savanović novinarima u Kozarskoj Dubici.
On je naveo da je namjera hrvatske vojske bila da riješi srpsko pitanje u BiH, izađe na zapadne granice Republike Srpske, dođe do Banjaluke i do Drine, što je, kako je rekao, bila njihova istorijska težnja.
Prema njegovim riječima, namjera je bila protjerivanje Srba sa ovih prostora, jednako kao srpskog naroda iz Hrvatske.
“Bili smo svjesni ove namjere i organizovano smo se oduprli i spasili ovaj prostor Srpske, možda čak i Republiku Srpsku. Danas smo tu da iskažemo poštovanje za svih 138 poginulih”, naglasio je Savanović.
On je podsjetio i na ogromna materijalna razaranja od Kostajice, Novog Grada, Dubice do Gradiške.
“Bojim se da procesi nisu završeni. U 20. vijeku smo imali ogromna stradanja, praktično tri genocida. U budućem vremenu nas ne smije niko iznenaditi i moramo biti jedinstveni, ekonomski jaki i spremni”, naglasio je Savanović.
On je, u ime Ministarstva i Vlade Srpske, iskazao poštovanje i zahvalnost svim poginulim pripadnicima oslobodilačkih ratova i stradalim za odbranu zapadnih granica Republike Srpske.
Načelnik opštine Kozarska Dubica Radenko Reljić rekao je da je 18. septembar jedan od najznačajnijih datuma u toj opštini.
“Bitka koja se odigrala ovdje na području našeg grada je jedna od najmučnijih u završnici rata, i u njoj nije odbranjena samo Kozarska Dubica, već kompletna zapadna granica Republike Srpske”, istakao je Reljić.
On je dodao da je ta bitka ojačala pregovaračke pozicije Republike Srpske za Dejstonski mirovni sporazum, koji je uslijedio nakon toga.
“Sigurno je da Kozarska Dubica nije ovdje na ovom mjestu odbranjena prije 23 godine karta Republike Srpske ne bi ovako izgledala. Ovaj datum treba da zauzima važno mjesto u istoriji srpskog naroda i da se obilježava sa više pažnje jer javnost u Republici Srpske malo o tome zna”, naglasio je Reljić.
Član Predsjedništva BiH iz Republike Srpske Mladen Ivanić izjavio je danas da je odbranom Kozarske Dubice od hrvatske agresije u septembru 1995. godine odbranjena cijela Krajina i zapadna granica Republike Srpske.
“Da nije bilo Dubice i hrabrih ljudi koji su se borili, bojim se da bi danas Republika Srpska izgledala puno drugačije i lošije. Zahvaljujući hrabrosti naroda ovog kraja, prvenstveno boraca, odbranjena je Kozarska Dubica, a time praktično i cijela Krajina”, izjavio je Ivanić novinarima u Kozarskoj Dubici gdje je danas obilježeno 23 godine od odbrane zapadnih granica Republike Srpske od hrvatske agresije.
On je rekao da je to zaista bio poduhvat, te da se zbog toga treba pojavljivati na ovakvim komemorativnim događajima.
“Svi mi koji danas živimo, posebno u ovom dijelu Republike Srpske moramo biti zahvalni ovim ljudima ovdje, koji su zaista izdržali ogroman pritisak i odbranili narod u Krajini. Mi se žrtava uvijek trebamo sjećati i izuzeta zahvalnost njima jer bez ovog naroda, danas bi Republika Srpska bila puno, puno drugačija”, naglasio je Ivanić.
Predsjednik SDS Vukota Govedarica izjavio je danas u Kozarskoj Dubici da je srpski narod bio složan oko zajedničke ideje, jedinstven i ujedinjen i da je zato odbranio zapadne granice Republike Srpske od agresije hrvatskih oružanih snaga.
Govedarica je rekao da srpski narod ne smije zaboraviti prošlost, iz koje mora izvući pouke, kao što mora da ide u budućnost ka prosperitetu.
“U vremenu kada je postalo izvjesno da je rat u BiH okončan, Hrvatska je sa svojim oružanim snagama izvršila agresiju na Republiku Srpsku, i to je još jedan od krvavih pirova sa namjerom da se napravi što veća šteta srpskom narodu”, rekao je Govedarica na obilježavanju 23 godine od odbrane zapadnih granica Srpske od hrvatske agresije.
On je dodao da oni koji su stvarali i branili Republiku Srpsku moraju da imaju zaslužno mjesto onako kako to definišu zakonska rješenja i propisi, saopšteno je iz kabineta predsjednika SDS-a.
(Srna)
